6306 sayılı Kanun Hakkında Bilgilendirme 7

Konu:

Ø  Geçici Konut veya İşyeri Tahsisi Ya da Kira Yardımı

Ø  Konut ve işyeri kredileri

Ø  Kredi geri ödemeleri

Ø  Tespit ve Yıkım Kredileri

Ø  Krediler ile İlgili Sigorta ve Teminatlar

Ø  Kullanılacak  kredilere faiz desteği

ü Geçici Konut veya İşyeri Tahsisi ya da Kira Yardımı

6306 sayılı yasanın 5/1 ve Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Kanunun Uygulaması Hakkındaki Yönetmeliğinin 16 ıncı  maddelerinde  ;

 Anlaşma ile tahliye edilen uygulama alanındaki yapılar ile uygulama alanı dışındaki riskli yapıların maliklerine tahliye tarihinden itibaren konut ve işyerlerinin teslim tarihine veya ilgili kurumca belirlenecek tarihe kadar, mümkün olması hâlinde geçici konut veya işyeri tahsisi, mümkün olmaması hâlinde ise, Bakanlıkça kararlaştırılacak aylık kira yardımı yapılabileceği,

Kira yardımının aylık 600 Türk Lirası, yardım süresi ise, 18 ay’ı geçemiyeceği, Aylık kira bedeli, her yıl Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Tüketici Fiyatları Endeksi oranında güncelleneceği,

Yapılacak kira yardımının ilk beş aya kadar olan kısmı, taşınma masrafları da dikkate alınarak peşin olarak ödenebileceği,

Kira yardımı başvurularının;

a) Uygulama alanında, riskli alan veya rezerv alanı belirlenmesine ilişkin karar ve tapu belgesine istinaden ilgili kuruma,

b) Uygulama alanı dışındaki riskli yapılarda, riskli yapı tespitine ilişkin rapor ve tapu belgesine istinaden Müdürlüğe yapılacağı,

Aynı kişiye hem kira yardımı ve hem de faiz desteği yapılamayacağı, Kira yardımından faydalananların faiz desteğinden, faiz desteğinden faydalananların ise kira yardımından faydalanamayacağı,

belirlenmiştir.

Görüleceği üzere anlaşma ile tahliye edilen uygulama alanındaki yapılar ile uygulama alanı dışındaki riskli yapıların maliklerine yapılacak geçici konut veya işyeri tahsisi ancak  mümkün olması hâlinde yapılabilinecek, mümkün olmaması halinde de kira yardımı yapılabilinecektir.

Dolayısı ile Geçici Konut veya İşyeri Tahsisi ya da Kira Yardımı  uygulama alanında dönüşüm projesi gerçekleştirecek olan Bakanlık, İdare veya Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın takdirine bırakılmıştır.

ü Konut ve işyeri kredileri

6306 sayılı yasanın 6/3 ve  dönüşüm projeleri.. kredi ve kaynak aktarımı yönetmeliğinin 12 ve 13 maddeleri uyarınca;

 Anlaşma ile tahliye edilen, yıktırılan veya kamulaştırılan yapıların maliklerinden ve malik olmasalar bile bu yapılarda kiracı veya sınırlı aynî hak sahibi olarak en az bir yıldır ikamet ettiği veya bunlarda işyeri bulunduğu tespit edilenlerden konutunu ve işyerini kendi imkânları ile yapmak veya edinmek isteyenlere Bakanlıkça Özel Hesaptan Konut ve işyeri kredileri verilebilecektir.

   Kredi açılabilmesi için, açılacak kredi azami miktarları ile kredinin tahsis öncelikleri; finansman durumu, proje büyüklüğü, inşaat maliyetleri, inşaatların bulunduğu bölgeler dikkate alınarak her yıl Bakanlıkça belirlenerek ilan edilecektir.

Kredi kullanmak isteyen hak sahipleri, bulundukları yerdeki Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerine başvuracaklar, İl Müdürlüklerince incelenen kredi başvurularından uygun görülenler onaylanmak üzere Bakanlığa gönderilecektir.

Onaylanan kredi karşılığında Bakanlıkça belirlenen miktarda değerler teminat olarak alınacak ve kredi kullananlar ile Bakanlık arasında borçlanma sözleşmesi düzenlenerek gerekli ipotek tesis ve tescil işlemleri yapılacaktır.

 Konutunu veya işyerini kendi imkânları ile yapmak isteyenlere açılan kredinin yüzde yirmi beşi peşin olarak, geri kalanı da üç eşit taksitte inşaatın ilerleme oranı dikkate alınarak, İşyeri ya da konutunu edinmek isteyenlere ipotek tesis ve tescil işlemlerini müteakip toplu olarak ödeme sahibinin hesabına aktarılacaktır.

ü Kredi geri ödemelerinde Güncelleme

Dönüşüm projeleri.. kredi ve kaynak aktarımı yönetmeliğinin 3. Maddesi uyarınca kredinin kullanma süresince her yılın 1 Ocak-30 Haziran ve 1 Temmuz-31 Aralık tarihleri arasında olmak üzere altı aylık dönemleri halinde ve Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) baz alınarak belirlenecek oranı da dikkate alınarak kredi borcuna Bakanlıkça belirlenen güncelleme oranı uygulanacaktır.

Dönüşüm projeleri.. kredi ve kaynak aktarımı yönetmeliğinin 14. maddesi uyarınca kullandırılan konut ve işyeri kredilerinin geri ödemelerinde güncelleme;

·         Brüt inşaat alanı 101 m² (100,99 m² dâhil) ye kadar olan konutlara açılan krediye, kullanma ve geri ödeme dönemi boyunca güncelleme oranı aynen,

·         Brüt inşaat alanı 101-150 m² (150,00 m² dâhil) olan konutlara veya brüt inşaat alanı 50 m² (50,99 m² dâhil) olan işyerlerine açılan krediye, kullanma ve geri ödeme dönemi süresince uygulanacak güncelleme oranı % 10 artırılarak,

·         Brüt inşaat alanı 150 m² den büyük olan konutlara veya brüt inşaat alanı 50 m² den büyük olan işyerlerine açılan krediye, kullanma ve geri ödeme dönemi süresince uygulanacak güncelleme oranı % 20 artırılarak,

uygulanacaktır.

Geri ödeme taksitleri, ait olduğu her ayın ilk iş günü ile son iş günü arasında ödenecek, ayın son iş gününden sonra yatırılan geçmiş aya ait taksitlere gecikilen günler için  gecikme zammı oranı uygulanacaktır.

Kredinin geri ödeme süresi ;

ü  Brüt inşaat alanı 100 m² ye (100,99 m² dâhil) kadar olan konutlar için 120 ay,

ü  Brüt inşaat alanı 101-150 m² (150,00 m² dâhil) konutlar için 84 ay

ü  Brüt inşaat alanı 150 m² den büyük konutlar için 60 ay,

ü  Brüt inşaat alanı 50 m² ye (50,99 m² dâhil) kadar olan işyerleri için 48 ay

ü  Brüt inşaat alanı 50 m² den büyük işyerleri için 36 aydır.

Geri ödemeler inşaatın bittiği tarihten sonra ancak  her hâlükârda, kredi sözleşmesinin imzalandığı tarihten itibaren en geç 24 ay sonra başlayacaktır.

ü Tespit ve Yıkım Kredileri

6306 sayılı  Kanunun 3 üncü maddesi ve Dönüşüm projeleri.. kredi ve kaynak aktarımı yönetmeliğinin 15. Maddesi uyarınca Riskli yapıların tespiti için tespit kredisi ve  Riskli alanda yer alan veya riskli olduğu tespit edilen yapılar için yıkım kredisi verilebilecektir.

Kredi kullanmak isteyen hak sahipleri, bulundukları yerdeki Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerine başvuracak,İl Müdürlüklerince incelenen kredi başvurularından uygun görülenler onaylanmak üzere Bakanlığa gönderilerek  kredi peşin olarak hak sahibinin hesabına aktarılır.

Kredinin geri ödeme süresi 24 ay olup geri ödemeler kredinin verildiği tarihi takip eden ay başlayacaktır.

Kredi tutarının hak sahibinin hesabına aktarıldığı tarihten itibaren;

Ø  Tespitin üç ay içerisinde yaptırılmaması ve Bakanlığa bildirilmemesi,

Ø  Yıkımın altı ay içerisinde yıkım işleminin yaptırılarak enkazının kaldırılmaması ve Bakanlığa bilgi verilmemesi hallerinde,

 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan gecikme zammı uygulanarak kredinin veya bakiye borcun tamamı muaccel hale getirilerek tahsil edilecektir

ü Krediler ile İlgili Sigorta ve Teminatlar

·        Sigorta

Dönüşüm projeleri.. kredi ve kaynak aktarımı yönetmeliğinin 17. Maddesi uyarınca;

Kredi Yönetmelik çerçevesinde kredi açılan konut ve işyerleri için kredi geri ödemesi süresince kredi kullananlarca zorunlu deprem sigortası ve konut sigortası yaptırılması,

 Kredi kullanılacak konut ve işyerleri inşaatlarının devamı süresince tüm riskleri içeren inşaat (all risk) sigortasının yaptırılması,

 Kredi kullananların sözleşmenin imzalanmasından itibaren geri ödeme süresi sonuna kadar hayat sigortası yaptırması ve  Sigortalar, kredi borcu bitinceye kadar her yıl yenilenmesi,

zorunludur.

·        Teminat

Dönüşüm projeleri.. kredi ve kaynak aktarımı yönetmeliğinin 18. Maddesi uyarınca;

Bu Yönetmeliğe göre açılacak kredi işlemlerinde teminat ilişkileri, doğrudan kredi kullananlar ile Bakanlık arasında kurulacaktır.

Bakanlık, teminat türlerinin seçiminde, taşınmaz üzerinde birinci derece ve sırada ipotek tesisi esas olmak üzere, gerekli gördüğü takdirde başkaca teminat isteminde de bulunabilinecektır.

Tesis olunacak ipotekle ilgili olarak kredi kullananlar ile Bakanlık arasında yapılacak sözleşmeye;

v  İlk teminat ipoteğinin, Bakanlıkça gerekli görüldüğü tarihlerde ve Bakanlıkça istenen miktarda arttırılmasına borçlu tarafından izin verileceği,

v  Artırma tarihinde taşınmaz maliki kim olursa olsun teminat miktarının artırılmasının sağlanacağına,

v  Teminat artırma işlemine Bakanlığın bildirim tarihinden itibaren otuz gün içinde borçlunun katılmaması halinde karşılıklı teminat artırımının sağlanmaması sonucu, borcun tamamının muaccel kılınacağına,

v  Bakanlığın yazılı izni olmadan teminata konu taşınmazda bu borç için tesis edilen ipotekten ayrı olarak üçüncü şahıslar lehine herhangi bir takyidat konulamayacağına, aksi halde Bakanlığın durumu öğrendiği tarihten itibaren otuz günlük sürede eski hale getirme isteyebileceğine ve konulan takyidatın bu süre içinde kaldırılmadığı takdirde borcun tamamının muaccel olacağına ve Bakanlığın cebri takip hakkının doğacağına,

ilişkin hükümlerin konulması zorunludur.

Kredi Yönetmeliğinin 16.maddesi uyarınca kredi kullanılarak edinilen konutun yine aynı şartları haiz bir başkası tarafından devir veya satımın mümkün olduğu, konutun devir veya satımı halinde de  kredi borcu yeni malike  devredilebilinecektir .

ü Kullanılacak  kredilere faiz desteği

6306 sayılı yasanın 7/6 maddesi ile Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 16/6 Maddesi gereğince ;

 6306 sayılı Kanun kapsamında kredi kullanacak gerçek veya tüzel kişilerin bankalardan kullanacaKları kredilere; Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanın teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenen oranlarda Dönüşüm Projeleri Özel Hesabından karşılanmak üzere faiz desteği verilebilecektir.

Ancak Dönüşüm Projeleri Özel Hesabından aynı kişiye hem kira yardımı ve hem de faiz desteği yapılamayacak. Kira yardımından faydalananlar faiz desteğinden, faiz desteğinden faydalananlar ise kira yardımından faydalanamazlar.

    6306 sayılı Kanun 7 nci maddesinin altıncı fıkrası kapsamında hak sahiplerince bankalardan kullanılacaklara kredilere sağlanacak faiz desteğine ilişkin  2012/3803 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı  13 Ekim 2012 tarih 28440  sayı Resmî Gazete de yayınlanmıştır.

    Kararname gereği bir hak sahibi adına faiz desteği sağlanacak toplam kredi tutarı 500.000 TL'yi geçemeyeceği  ve bu karar kapsamındaki faiz desteği, bankalardan 31/12/2013 tarihine kadar sağlanacak krediler için uygulanacaktır.

Bakanlıkça iş bu kararname esas alınarak 31.12.2013 tarihine kadar kullandırılacak konut kredilerinde yıllık faiz desteği sağlanmasını için Bankalarla protokoller imzalanmaktadır.

             Yazılı Basında  31.12.2013 tarihine kadar kullandırılacak konut kredilerinde yıllık %4 faiz desteği (işyerlerinde % 3) uygulanacağını  ifade edilmektedir.